Przegląd Socjologii Jakościowej | Tom 19 Nr 2

Opublikowano: 13 czerwca 2023
Socjak 223

Przegląd Socjologii Jakościowej jest kwartalnikiem Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego, który kontynuuje refleksję nad jakościową i interpretatywną drogą uprawiania socjologii. Redakcja dąży do współpracy, integracji i rozwoju środowiska naukowego, a swoją inicjatywę podejmuje w imię wartości takich jak: indywidualność, równość, tolerancja, społeczność, nauka, ludzkość.

W NUMERZE:

Identification with Place and Place Identity: The Perspective of the Mental Maps of the Inhabitants of Enclaves of Poverty

Marcjanna Nóżka

Enclaves of poverty are spaces of social stigmatization that can foster exclusion as well as enhance the impression of it. At the same time, they are milieus in the lives of specific human beings who co-inhabit and co-create these spaces; they are a home base – a place of safety, one that is the source of satisfaction and identification. The circumstances constituting and distinguishing these specific ecosystems were the inspirations for research conducted in 2014–2016 in enclaves of poverty – located in two large cities and in rural areas in Poland – to identify the ways of valuing and mental mapping performed by people living there. Based on the results of the author’s research, the article discusses three complementary issues covering the ways of identifying a space, identifying with a place and place identity. It focuses on the cognitive and practical value of such findings, which go beyond simplified and generalized thinking about enclaves of poverty, revealing the potentials of various neighbourhoods and the complexity of people’s connections with a place.

Skłirowany Kraków. Na marginesie refleksji o mapowaniu kłirowych przestrzeni

Inga Hajdarowicz, Radosław Nawojski

Artykuł odnosi się do koncepcji kłirowej przestrzeni (ang. queer space) i jej zastosowania w badaniach. Omówiono w nim teoretyczne i empiryczne zmagania zaobserwowane w trakcie realizacji projektu badawczego, którego celem było zmapowanie przestrzeni kłirowych w Krakowie. W pierwszej części przedstawiono szerszy kontekst i etapy badań: archiwalnych, wywiadów opartych na mapach szkicowych oraz wykorzystania narzędzi arcGIS. Następnie skupiono się na rozważaniach wokół mapowania kłirowych przestrzeni, zwracając uwagę na problemy definicyjne, kontekstualność tego zagadnienia oraz częstą nieprzystawalność problemów poruszanych w literaturze przedmiotu do lokalnych warunków. Dyskusja ta stała się dla autorów okazją do omówienia prób lokalnych reinterpretacji kłirowych przestrzeni, wychodzących z przeprowadzonych przez nich badań i narracji rozmówców/rozmówczyń.

Wykorzystanie metody analizy pola semantycznego do rekonstrukcji pojęcia „rada rodziców”

Grzegorz Całek

Rady rodziców są organami obligatoryjnymi we wszystkich publicznych przedszkolach i szkołach w Polsce. Mimo tego dość często w literaturze wskazuje się, że są one „fasadowym przedstawicielstwem” rodziców i nie mają rzeczywistego wpływu na funkcjonowanie placówek oświaty. Celem artykułu jest zweryfikowanie tego poglądu przez zrekonstruowanie pojęcia „rada rodziców”, występującego w ustawach i rozporządzeniach tworzących polski system edukacji, z wykorzystaniem metody analizy pola semantycznego. Z przeprowadzonej analizy wynika, że rady rodziców są podmiotami uwikłanymi w skomplikowaną sieć powiązań; wprawdzie mają one liczne kompetencje, ale tylko w niewielu przypadkach ich decyzje są wiążące. To z kolei może prowadzić do wniosku, że rady rodziców są w praktyce podmiotami formalnymi.

Strategie legitymizacyjne społecznego świata polskich pięściarzy. Agresja i męskość w doświadczeniach sportowców

Maria Lis

Artykuł prezentuje wyniki badań, których celem było poznanie zbiorowości polskich pięściarzy i dowiedzenie się, w jaki sposób uprawomocniają oni realizowane w ich społecznym świecie działanie podstawowe, związane z ranieniem drugiego człowieka. Z jednej strony bowiem w kulturach zachodnich życie ludzkie stanowi podlegającą ochronie wartość, a agresję traktuje się jako dewiację społeczną, z drugiej jednak istnieją dziedziny życia, takie jak sport i męskość, w których skłonność do zachowań agresywnych jest premiowana. Problematykę pięściarstwa autorka osadziła w ramie teoretycznej koncepcji społecznych światów. Korzystała także z teorii płci Raewyn Connell. Przeprowadziła indywidualne wywiady pogłębione z dwunastoma polskimi pięściarzami. Z badań wynika, iż mężczyźni silnie utożsamiają się z własnym społecznym światem i wskazują na jego unikalność. Posługują się też licznymi strategiami legitymizacyjnymi, by uchronić zbiorowość przed negatywną percepcją społeczną. Strategie te dotyczą głównie trzech aspektów pięściarstwa – niebezpieczeństwa, krzywdy i agresji. Sportowcy odbierają boks jako sport ściśle związany z płcią, reprodukując przy tym hegemoniczny wzorzec męskości oraz przejawiając męskość hybrydyczną.

Wyniki XIII edycji konkursu fotograficznego „Przeglądu Socjologii Jakościowej”

Waldemar Dymarczyk

RECENZJE:

Recenzja książki. Adrianna Surmiak (2022), Etyka badań jakościowych w praktyce. Analiza doświadczeń badaczy w badaniach z osobami podatnymi na zranienie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar

Dorota Rancew-Sikora

Przełamując magiczny krąg politycznych metafor. Recenzja książki. Miłosz Babecki (2020), Metaforyka polskich politycznych gier przeglądarkowych, Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego

Damian Gałuszka

 

Komentarze

Ten post dostępny jest także w języku: angielski