Kwartalnik Prawa Podatkowego | Nr 1 (2023)
Opublikowano: 1 marca 2023
„Kwartalnik Prawa Podatkowego” to czasopismo naukowe wydawane we współpracy z Centrum Dokumentacji i Studiów Podatkowych od 1999 roku. Jest to uznany na rynku periodyk poświęcony tematyce podatkowej skierowany głównie do doświadczonych specjalistów zajmujących się tą dziedziną prawa.
Na łamach „Kwartalnika Prawa Podatkowego” publikowane są oryginalne i wysokiej jakości artykuły dotyczące dokumentacji prawa krajowego, międzynarodowego i Unii Europejskiej. Ponadto prezentowane są raporty z badań na temat stanu polskiego prawa podatkowego oraz rozprawy przygotowywane przez znanych i cenionych autorów – zarówno polskich, jak i zagranicznych – cenionych ekspertów i autorytetów głównie ze środowisk akademickich (między innymi wykładowcy wyższych uczelni, sędziowie, doradcy podatkowi, prawnicy wyspecjalizowani w prawie finansowym). Szczególną wartość mają także glosy do orzeczeń polskich sądów administracyjnych będące swoistym komentarzem i omówieniem tych wyroków w odniesieniu do obowiązujących przepisów prawnych w tym zakresie. Celem czasopisma jest prezentowanie artykułów na temat niejednoznacznych i niejednokrotnie skomplikowanych zagadnień podatkowych i finansowych celem zapoczątkowania dyskusji, a także polemik przyczyniających się do dogłębnego przeanalizowania danego tematu i ukazania odmiennych punktów widzenia.
W numerze:
Bogumił Brzeziński, Krzysztof Lasiński-Sulecki, Wojciech Morawski
Umowy międzynarodowe mogą być sporządzane w jednym, dwóch lub większej liczbie języków. Różne są przyczyny tego stanu rzeczy – od politycznych po czysto pragmatyczne. Wielojęzyczność traktatów dotyczy także umów w sprawie zapobiegania unikaniu opodatkowania. Artykuł poświęcony jest analizie problemów, jakie niesie z sobą wielojęzyczność traktatów w sprawach podatkowych oraz sposobom ich unikania bądź też rozwiązywania.
Zasady równomierności i ustawowości opodatkowania w Niemczech
Ireneusz Mirek
Zasady równomierności oraz ustawowości opodatkowania (ustawowego nakładania podatków) były w tradycji doktryny niemieckiej wyprowadzane z ustawowej definicji podatku w Ordynacji podatkowej. Współcześnie obie te zasady, zgodnie z orzecznictwem Federalnego Sądu Konstytucyjnego, wyprowadza się wprost z konstytucji. Ich uściśleniem i dopełnieniem są zasady opodatkowania według zdolności świadczenia oraz zgodnie z ustawowym stanem faktycznym.
Błażej Kuźniacki, Robert Krasnodębski
Artykuł stanowi próbę wykazania błędnego stosowania wykładni zawężającej na przykładzie zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych dochodów uzyskiwanych przez organizacje non profit. Autorzy krytycznie analizują chaos interpretacyjny do-tyczący sposobu lokowania dochodów na cele statutowe, w szczególności w zakresie wydatkowania bezpośredniego i pośredniego. Analiza orzecznictwa sądów administracyjnych ukazuje, że często stosują one interpretacyjną „drogę na skróty”, tj. rozstrzygają spory bez przekonującego uzasadnienia twierdzenia interpretacyjnego, np. dotyczącego zastosowania wykładni zawężającej. W efekcie właściwa wykładnia przepisów prawa podatkowego zastępowana jest ustaleniami intuicyjnymi, opar tymi głównie na niemającej dostatecznego uzasadnienia w polskim systemie prawa konieczności stosowania wykładni zawężającej przepisów o ulgach i zwolnieniach podatkowych.
„Puste faktury” w podatku od towarów i usług. Kilka uwag
Agata Ćwik-Bury
Artykuł podejmuje problematykę „pustych faktur” w podatku od towarów i usług, związanych z oszustwami i nadużyciami podatkowymi – pojęcia niezdefiniowanego w przepisach prawa podatkowego, niefunkcjonującego we wspólnym obszarze podatku od wartości dodanej, a wypracowanego w krajowym orzecznictwie sądowym. Autorka prezentuje stosowany w orzecznictwie sądowoadministracyjnym sposób rozumienia pojęcia „pustych faktur”, wskazując jednocześnie, jakie czynniki uznać należy za decydujące w procesie jego odkodowania. Rozważa także implikacje wystawiania i wprowadzania „pustych faktur” do obrotu prawnego w aspekcie prawa do odliczenia podatku naliczonego.
Czy zasada in dubio pro tributario znajduje zastosowanie w podatku od towarów i usług?
Beata Rogowska-Rajda
Celem artykułu jest udzielenie odpowiedzi na zadane w jego tytule pytanie: „Czy w sytuacji wystąpienia wątpliwości w zakresie treści przepisów o podatku od towarów i usług możliwe jest zastosowanie zasady in dubio pro tributario?” Zasada ta daje bowiem pierwszeństwo wykładni językowej, a wykładnię unijną respektuje jedynie wtedy, kiedy jej zastosowanie prowadzi do wykładni korzystniejszej dla podatnika. Pozostaje to jednak w sprzeczności z obowiązkiem stosowania wykładni zgodnej w odniesieniu do zharmonizowanych przepisów o VAT. Zastosowana metoda badawcza polega na analizie przede wszystkim orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Herst, jak również wydanej w tej sprawie opinii Rzecznik Generalnej, uzupełnionej analizą innych – wybranych jako reprezentatywne w sprawie – wyroków Trybunału w zakresie wykładni prounijnej. Badanie wzbogacono również o poglądy doktryny krajowej i zagranicznej w badanych obszarach. Jak wykazano – na zadane w tytule pytanie należy odpowiedzieć twierdząco, aczkolwiek odpowiedź ta wymaga doprecyzowania, że zasada ta, postrzegana w sposób obiektywny, możliwa jest do zastosowania wyłącznie wtedy, jeśli nie jest możliwe zastosowanie wykładni unijnej, przy czym ten brak możliwości zastosowania musi mieć również charakter obiektywny. Zaprezentowany pogląd zostanie jednak zweryfikowany w toku stosowania prawa przez sądy administracyjne, gdyż to właśnie judykatura wyznaczy granice obowiązywania zasady in dubio pro tributario w podatku od towarów i usług.
„Zasoby kadrowe” Krajowej Administracji Skarbowej: reasumpcja po 5 latach funkcjonowania
Ireneusz Nowak
Artykuł poświęcony jest szeroko rozumianym aspektom kadrowym związanym z Krajową Administracją Skarbową, rozpatrywanym przez pryzmat pięciu lat jej funkcjonowania (2017–2021). Podstawowym celem rozważań jest ustalenie przyczyn nadmiernej fluktuacji pracowników i funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej wraz z analizą ich wynagrodzeń/uposażeń, struktury wiekowej, kierunkowego wykształcenia oraz wybranych obszarów tzw. polityki awansowania.
Spór o wartości – sąd niezależny czy „zależny”, sędzia niezawisły czy „zawisły”
Andrzej Gomułowicz
Problematyka artykułu dotyczy istotnych z punktu widzenia demokratycznego państwa prawnego standardów funkcjonowania władzy sądowniczej. W kontekście konstytucyjnej zasady podziału i równowagi władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej analizuje problematykę odrębności i niezależności sądów od innych władz, znaczenie sędziowskiej niezawisłości i ustrojowej pozycji Krajowej Rady Sądownictwa, ocenia rozwiązania przyjęte w ustawie z dnia 8 grudnia 2017 roku o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa (Dz.U. z 2018 r., poz. 3) oraz ustawie z dnia 20 grudnia 2019 roku o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r., poz. 198). Ta analiza prowadzona jest w kontekście wyroku wydanego przez Naczelny Sąd Administracyjny w dniu 4 listopada 2021 r., sygn. III FSK 3626/21. Problem dotyczy powołań sędziowskich, a także asesorskich w trybie: wniosek „nowej Rady”, tj. „neo-KRS”, a postanowienie Prezydenta RP o powołaniu na urząd sędziego (asesora).
Bogumił Brzeziński
Ireneusz Nowak, Małgorzata Sęk
Komentarze
Ten post dostępny jest także w języku: angielski
