Biuletyn Szadkowski | Vol. 23 (2023)

Opublikowano: 1 grudnia 2023
szadkowski

“Biuletyn Szadkowski” jest interdyscyplinarnym rocznikiem ukazującym się od 2001 r., wydawanym przez Uniwersytet Łódzki przy współpracy z Urzędem Miasta i Gminy Szadek.

Czasopismo adresowane jest do środowiska akademickiego oraz praktyków zaangażowanych w realizację polityki społeczno-gospodarczej na szczeblu lokalnym i regionalnym, a także do społeczności regionu szadkowskiego. Celem czasopisma jest zaprezentowanie przede wszystkim problematyki środowiska przyrodniczego i antropogenicznego, zagadnień dotyczących rozwoju społeczno-ekonomicznego oraz szeroko pojmowanego dziedzictwa kulturowego regionu szadkowskiego. Ponadto tytuł aspiruje do bycia swoistym forum wymiany poglądów poprzez zachęcanie autorów i czytelników do prowadzenia polemik i dyskusji  na temat oddziaływania tego regionu na pozostałe obszary kraju.

Redaktorem naczelnym “Biuletynu Szadkowskiego” jest prof. dr hab. Tadeusz MARSZAŁ.

Punktacja MEiN: 20 punktów (lipiec 2023)

W nowym numerze:

 

Fajbuś Opatowski – szadkowski kupiec i człowiek sukcesu z początku XIX wieku

Tadeusz Marszał

Pierwsza połowa XIX wieku to okres szybkiego rozwoju gospodarczego na ziemiach polskich, stwarzającego duże możliwości poprawy bytu tak całych społeczności lokalnych, jak i pojedynczych osób. Postacią, która odniosła sukces w wymiarze ekonomicznym, jest szadkowski mieszczanin wyznania mojżeszowego, Fajbuś Opatowski – osoba z inicjatywą, przedsiębiorcza, innowacyjna i niebojąca się podejmowania ryzyka. Początkowo prowadził interesy w rodzinnym Szadku, zajmując się handlem (głównie solą). Z czasem poszerzał zakres działalności, aby ostatecznie skoncentrować się na handlu wełną i suknem. F. Opatowski utrzymywał szerokie kontakty z coraz liczniejszą grupą zduńskowolskich sukienników. Organizował produkcję sukna w systemie nakładczym – zaopatrywał tkaczy w wełnę i odbierał od nich wyprodukowaną tkaninę. W połowie lat 20. przeniósł się z rodzinnego Szadku do szybko rozwijającej się Zduńskiej Woli. Wkrótce stał się największym przedsiębiorcą handlującym wyrobami włókienniczymi w powiecie szadkowskim i dorobił się dużego majątku.

Kwatera wojenna z I wojny światowej na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Szadku

Bartłomiej Czyżewski

Na terenie cmentarza ewangelicko-augsburskiego w Szadku istnieje kwatera wojenna z czasów I wojny światowej. Pochowano na niej żołnierzy, walczących pod koniec 1914 r. w toku tzw. Operacji Łódzkiej. Na terenie kwatery wojennej zostało pochowanych 31 żołnierzy niemieckich i 2 austro-węgierskich, dodatkowo na sąsiadującym cmentarzu rzymskokatolickim spoczęło 3 żołnierzy rosyjskich. Obecnie na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Szadku odnaleźć można jedynie 13 żołnierskich nagrobków, przy czym dwa z nich znajdują się poza obszarem kwatery wojennej. Autor pracy na podstawie zachowanych inskrypcji nagrobnych oraz odnalezionych dokumentów podjął próbę zidentyfikowania poległych żołnierzy.

Działalność Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej w Przatowie (1954–1961)

Jarosław Stulczewski


Gromadzka Rada Narodowa w Przatowie została utworzona w wyniku reformy administracyjnej w 1954 r. W jej skład weszły obszary wsi: Dziadkowice, Mostki, Piaski, Przatów i Remiszew. Gromadzka Rada Narodowa swoje uchwały realizowała za pośrednictwem prezydium, które było kolegialnym organem wykonawczym izarządzającym rady narodowej. Zakres kompetencji władz gromady obejmował m.in. uchwalanie rocznego budżetu gromady, zatwierdzanie i odwoływanie sołtysów, organizację skupu żywca, zboża, ziemniaków, mleka oraz zbieranie podatków, sprawy związane z organizacją prac polowych, budową dróg i szkolnictwem. Przewodniczącym Prezydium GRN wPrzatowie przez cały okres jej istnienia był Mieczysław Bryl. Gromada została zlikwidowana 31 grudnia 1961 r.

Projekt budowy zbiornika wodnego (małej retencji) w Szadkowicach-Ogrodzimiu (1980)

Jarosław Stulczewski

Władze Szadku w 1980 r. planowały w miejscowości Szadkowice- -Ogrodzim wybudować sztuczny zbiornik wodny na potrzeby rekreacji i wypoczynku swoich mieszkańców. Projektowana powierzchnia jeziora o kształcie trójkąta wynosiła 1,81 ha. Zbiornik małej retencji miał być zasilany w wodę pochodzącą z rzeki Szadkówki (Pichny z Szadkowic). Do inwestycji jednak nie doszło.

Szadkowianie w powstaniu styczniowym

Piotr Hubert Rodziewicz

Bieżący rok stanowi 160 rocznicę wybuchu powstania styczniowego: największego, pod względem zasięgu i czasu trwania zrywu narodowego. Autor, na podstawie źródeł archiwalnych, podjął się próby przedstawienia życiorysów dwóch żołnierzy powstania, urodzonych w Szadku. Czytając artykuł, można przenieść się w czasie, chociaż przez chwilę poczuć dramat oraz grozę powstania styczniowego.

Obóz koncentracyjny Flossenbürg we wspomnieniach Bronisława Muzyki – szadkowianina z wyboru i kapelmistrza Ochotniczej Straży Pożarnej w Szadku

Tadeusz Marszał

Urodzony na ziemi lwowskiej Bronisław Muzyka po II wojnie światowej osiadł w Szadku. Przez ponad czterdzieści lat związany z tym miastem pełnił m.in. funkcję kapelmistrza szadkowskiej orkiestry Ochotniczej Straży Pożarnej. Tragicznym epizodem w jego życiu był pobyt w obozie koncentracyjnym Flossenbürg i jego filii w Legenfeld. Fragmenty spisanych przez B. Muzykę wspomnień z tego okresu pozwalają przybliżyć los więźniów hitlerowskich obozów pracy, wśród których byli także mieszkańcy regionu szadkowskiego.

Ponadto:

Działalność Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków na terenie powiatu zduńskowolskiego

Elżbieta Jarczak

Wywiad z księdzem Maciejem Korczyńskim – kapłanem diecezji włocławskiej, proboszczem parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Jakuba Apostoła w Szadku i dziekanem dekanatu szadkowskiego

Tadeusz Marszał

Majątek Władysława Makarczyka w Przatowie

Jarosław Stulczewski

Komentarze

Ten post dostępny jest także w języku: angielski