Biuletyn Uniejowski | Tom 11
Opublikowano: 4 października 2022
„Biuletyn Uniejowski” jest interdyscyplinarnym rocznikiem, wydawanym od 2012 r. przez Uniwersytet Łódzki przy współpracy Urzędu Miasta i Gminy Uniejów. Profil merytoryczny „Biuletynu Uniejowskiego” określa tematyka związana z regionem uniejowskim, rozumianym nie tylko w wymiarze współczesnym, ale także z uwzględnieniem historycznej roli i zasięgu oddziaływania Uniejowa. Czasopismo adresowane jest do środowiska akademickiego, praktyków zaangażowanych w realizację polityki społeczno-gospodarczej, a także do społeczności lokalnej.
Zakres tematyczny publikowanych prac obejmuje zarówno problematykę środowiska przyrodniczego i antropogenicznego, jak i zagadnienia rozwoju społeczno-ekonomicznego oraz szeroko rozumiane dziedzictwo kulturowe.
Celem czasopisma jest zaprezentowanie przede wszystkim problematyki środowiska przyrodniczego i antropogenicznego, zagadnień rozwoju społeczno-ekonomicznego oraz szeroko rozumianego dziedzictwa kulturowego regionu uniejowskiego. Ponadto periodyk aspiruje do bycia swoistym forum wymiany poglądów poprzez zachęcanie autorów i czytelników do prowadzenia polemik i dyskusji na temat oddziaływania tego regionu na pozostałe obszary kraju.
Wydawnictwo, będące efektem współpracy środowisk naukowych reprezentujących różne dziedziny wiedzy, stanowi ważne forum wymiany informacji i poglądów w zakresie interdyscyplinarnej wiedzy o regionie uniejowskim.
W Tomie 11:
Jędrzej Tomasz Kałużny
W ostatnich dwóch dekadach XV w. urząd kasztelana spycimierskiego powierzany był dworzanom konnym władców Polski Kazimierza Jagiellończyka i Jana Olbrachta. Urząd kasztelana sprawowali wówczas między innymi: Rafał Leszczyński, Mikołaj Bronowski, Mikołaj Lubrański i Jan Jarand Brudzewski. Wchodzili oni w skład chorągwi nadwornej i tworzyli tym samym bezpośrednie otoczenie monarchów. Sprawując funkcje dworzan konnych, należeli do osobistego oddziału królewskiego, prowadząc swoje konne poczty.
Jakub Śliwiński
W artykule przedstawiono wstępne wyniki wykopaliskowych badań archeologicznych, przeprowadzonych w 2021 r. na obszarze stanowiska nr 36 w Spycimierzu. Rys historyczny miejscowości, historia badań oraz analiza przemian topograficznych interesującej nas części Spycimierza omówione zostały w artykule pt. Zarys historii przemian topograficznych przykościelnej części Spycimierza (gmina Uniejów), opublikowanym w 10 tomie „Biuletynu Uniejowskiego”. Z tego względu skupię się na opisaniu podjętych czynności terenowych oraz przybliżeniu ich rezultatów.
Obraz historii sokolnictwa w kontekście badań nad dziejami grodu Spycimierz
Mateusz Moszczyński
Wyposażenie liturgiczne kościoła pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego w Spycimierzu
Jędrzej Tomasz Kałużny, Angelika Wochna
Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Spycimierzu jest najstarszą parafią na terenie gminy Uniejów. Wzmianki historyczne na temat jej funkcjonowania pochodzą z początku XII w. Mimo wielu zmian w funkcjonowaniu, a także wznoszeniu nowych kościołów na terenie parafii, we wnętrzu obecnej świątyni zostało zachowanych wiele niezwykle cennych, zabytkowych przedmiotów sakralnych.
Bartłomiej Czyżewski
Cmentarz ewangelicko-augsburski w Uniejowie został założony w latach 70. XIX w. i funkcjonował do 1945 r. W okresie powojennym uległ dewastacji i zapomnieniu. Mimo zniszczenia nekropolii zachowały się trzy nagrobki z czytelnymi inskrypcjami. Autor artykułu podjął próbę przybliżenia historii życia osób pochowanych na ewangelicko-augsburskim cmentarzu w Uniejowie, których nagrobki przetrwały, oraz genealogicznego opracowania dziejów poszczególnych rodzin, opierając się na zachowanych dokumentach.
Zagospodarowanie sołectwa Wilamów – próba oceny i wskazania obszarów problemowych
Paulina Bamberska
Celem artykułu było wyznaczenie obszarów problemowych w zagospodarowaniu sołectwa Wilamów i wskazanie kierunków zmian. W publikacji szczególną uwagę zwrócono na podstawowe uwarunkowania zagospodarowania obszaru badań, w tym głównie na położenie geograficzne, charakterystykę społeczno-gospodarczą oraz obowiązujące dokumenty planistyczne. Do realizacji tego celu wykorzystane zostały metody badań terenowych oraz kameralnych. Najważniejszą z nich była inwentaryzacja urbanistyczna, która została przeprowadzona w dniach 9‒12 sierpnia 2021 r. Na podstawie wykonanych analiz dla Wilamowa wyznaczono cztery obszary problemowe, w obrębie których opisano słabe strony i wskazano kierunki zmian w zagospodarowaniu, które mają na celu poprawę jakości życia mieszkańców.
„Droga” spycimierskiego Bożego Ciała do UNESCO
Andrzej Szoszkiewicz
Artykuł stanowi podsumowanie i chronologiczne uporządkowanie kolejnych etapów starań mieszkańców parafii Spycimierz i gminy Uniejów o wpis na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO, zwieńczonych sukcesem. Przedstawia ścieżkę dojścia do tego zaszczytnego tytułu, którego osiągnięcie nie byłoby możliwe bez dużego zaangażowania lokalnej społeczności i ścisłej współpracy z władzami gminy Uniejów. Artykuł może stanowić inspirację dla innych gmin do podejmowania działań na rzecz ochrony niezwykle istotnego dziedzictwa niematerialnego.
Agnieszka Owczarek
Koniec roku 2021 zapisał się w sposób szczególny w historii Spycimierza – 16 grudnia w Paryżu spycimierskie i opolskie kwietne dywany, układane na procesję Bożego Ciała, zostały oficjalnie wpisane na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO. Istotną rolę na drodze tych starań odegrało włoskie Stowarzyszenie „InfiorItalia”, z którym Spycimierz współpracuje od blisko dekady. Okoliczność wpisu na światową listę oraz jubileusz 20-lecia „InfiorItalii” przypadający na rok 2022 skłaniają do opisania współpracy między gminą Uniejów, stowarzyszeniem spycimierskim i „IniorItalią”, którą dziś można nazwać przyjaźnią, a także do scharakteryzowania po krótce obszaru działalności włoskiego stowarzyszenia oraz roli, jaką ono odegrało w kontekście spycimierskiej drogi do wpisu na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.
Zapraszamy do lektury!
Komentarze
Ten post dostępny jest także w języku: angielski