Nowy numer “Nowis. Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne” stanowi owoc współpracy dwóch doświadczonych pedagogów społecznych, którzy połączyli swoje siły jako redaktorzy numeru, aby przedstawić koncepcję i praktyczne zastosowanie idei “myśląc transformacje”.

Profesor Jean-Marie Barbier pracuje w Conservatoire National des Arts et Métiers w Paryżu. Do jego specjalizacji należy edukacja dorosłych oraz analiza aktywności i procesów konstruowania doświadczenia. W badaniach, kształceniu i działaniu profesjonalnym Pan Profesor przyjmuje paradygmat określany jako „odkrycie aktywności” (entrée activité).

Profesor Ewa Marynowicz-Hetka jest profesorem nauk humanistycznych oraz doktorem honoris causa Uniwersytetu w Ostrawie. Jej zainteresowania badawcze obejmują podstawy działania pedagoga społecznego w polu praktyki; kształcenie do profesji społecznych i działania w polu pracy socjalnej/społecznej. Pani Profesor Marynowicz-Hetka pełni również funkcję redaktora naczelnego NOWIS.

W celu zrozumienia idei “myśląc transformacje”, polecamy trzy teksty z numeru:

Działanie profesjonalne i koncept „myśląc transformacje”

Międzynarodowe tendencje w kierunku profesjonalizacji „poprzez” i „w” nauczaniu na poziomie wyższym przyspieszyły pojawienie się procesu kształcenia profesjonalnego i myślenia profesjonalnego, które odnosi się zarówno do procesów transformacji, jak też samo nią jest. Rozwijając w tym artykule koncept „transfromacje”, autorzy omawiają liczne wymiary takiego „myślenia”:

– myślenie o odziaływaniu na drugiego ujmowane jako oddziaływanie na jego aktywność;

– myślenie o oddziaływaniu na aktywność drugiego w kategoriach wzajemnego powiązania między podmiotem działającym i aktywnością podmiotu, wobec którego skierowane jest oddziaływanie;

– myślenie o tym, że oddziaływanie na drugiego jest również oddziaływaniem na uprzednią dynamikę aktywności podmiotu, wobec którego oddziałujemy;

– myślenie o tym, że oddziaływanie na aktywność drugiego stanowi konstruowanie sytuacji działania;

– oddziaływanie na aktywność drugiego jako transformacja swego postępowania w trakcie działania;

– oddziaływanie na aktywność drugiego jako gotowość na wyodrębnienie transformacji intencjonalnych i transformacji dokonanych/zrealizowanych;

– zaangażowanie w badania nad swym postępowaniem profesjonalnym jako transformacja siebie.

Transformacje postrzegania sytuacji przed zaangażowaniem w działanie

Celem każdego zaangażowania w działanie jest jego optymalizacja. Przyszłe sytuacje wystawiają podmioty na niepewność rozwoju zdarzeń. Kryzysy i presja społeczna sprzyjają ponownemu “wymyślaniu” siebie na nowo i przekształcaniu nas samych. Jednym ze środków takiej rekonstrukcji jest interakcja.

W studium badane są negocjacje społeczne, które mogą być sporym wyzwaniem dla tych, którzy posiadają mandat do reprezentowania, z jednej strony pracowników, z drugiej zaś pracodawcy. Aktorzy są zobligowani do prowadzenia negocjacji na temat warunków pracy, wynagrodzenia. Zbierają się i tworzą propozycje. Uzgodnienia są opcjonalne. Presja społeczna jest bardzo silna z powodu oczekiwań tych, którzy udzielili im mandatu i może prowadzić do sytuacji kryzysowych.

Aktorzy podczas wypowiedzi odwołują się do swoich doświadczeń, ponownie zastanawiają się nad nimi, tworząc w ten sposób wspólną przestrzeń myślenia i działania o przyszłych działaniach (negocjacjach). Ta wzajemna gra wpływa na aktorów i odzwierciedla ich transformacje percepcyjne. Równocześnie zachodzą zmiany w postrzeganiu. To wyzwala nowe możliwości reagowania w swoim otoczeniu. Podmioty konstruują potencjalną przestrzeń przyszłej sytuacji, w której organizują się ramy percepcyjne, stanowiące sposób rozumienia i strukturowania rzeczywistości. Tworzy się sposób wspólnego postępowania, ceniony przez grupę. Te ramy percepcyjne mają status prawdziwych i legitymizują działania, które będą podjęte przez aktorów.

Konstruowanie sytuacji działań policyjnych po zamachach terrorystycznych: trwałe transformacje kultury interpretacji i doświadczeń zespołowych

Policjanci interpretują zdarzenia w trakcie patrolu, w komisariacie, przed, podczas i po akcji. Tworzą w ten sposób wspólną wizję interpretacji konstruującą poczucie zbiorczości. Taka aktywność sprzyja konstruowaniu ram interpretacyjnych zdarzeń, z jakimi mają do czynienia policjanci, i szerzej – budowania pewnej kultury interpretacyjnej, właściwej dla danego zespołu.

Te ramy uległy transformacji we Francji w następstwie ataków na „Charile Hebdo” w roku 2015. Śmierć policjanta sfilmowana na żywo przez media „złamała” kolektywy. Policjanci już nie przedstawiają się publicznie w taki sam sposób: ich obraz siebie wobec społeczeństwa przekształca się i wpisuje w zespołową wyobraźnię policyjną. Dzięki zespołowej aktywności: nieustannej interpretacji-reinterpretacji zdarzeń, ataki z 2015 r. stają się elementami konstruującymi doświadczenia policyjne, które interesują prowadzących kształcenie. Artykuł ten przedstawia, jak po roku 2015 konstruowane jest zespołowe doświadczenie interpretatywne policjantów, będące efektem transformacji powiązanych aspektów: podmiotów indywidualnych i kolektywnych, aktywności oraz kultur interpretacji.

Komentarze

Ten post dostępny jest także w języku: angielski