Życie prywatne Polaków w XIX wieku

Opis produktu

Książka jest trzecim tomem serii wydawniczej Życie prywatne Polaków w XIX wieku, będącej pokłosiem drugiej ogólnopolskiej konferencji naukowej z tego cyklu. Prezentowane w niej artykuły i rozprawy to efekt współpracy naukowo-badawczej Instytutu Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego oraz Instytutu Historii Uniwersytetu Łódzkiego, które podjęły inicjatywę opracowania zagadnień dotyczących życia prywatnego kobiet w XIX stuleciu. Kolejne trzy tomy noszą podtytuł „Portret kobiecy” Polki w realiach epoki. Przedstawiają prywatność ówczesnych kobiet w kontekście rozszerzania ich roli w życiu społecznym, niezależności prawnej, zrównania w życiu publicznym z mężczyznami, dostępu do wyższej edukacji, aktywności społecznej, emancypacji, przeciwstawiania się sztywnym ramom obyczajowo-prawnym, dążenia do równości i wolności (ruch sufrażystek, feministek). Jednocześnie ilustrują chęć realizowania aspiracji, rozwijania zdolności i talentów, poszukiwania dróg samorealizacji. Polka w społeczeństwie XIX w. to również towarzyszka życia mężczyzny, z pokorą przyjmująca jego trudne wybory, troszcząca się o potomstwo, osoby starsze, dzieląca trudy zesłania, rozdarta bólem z powodu straty męża czy syna w walce, zabiegająca o dom, ubogich, przekazująca kolejnym pokoleniom tradycje narodowe, pielęgnująca pamięć o przodkach. To także kobieta dotrzymująca kroku najnowszym trendom w modzie, podążająca szlakiem popularnych polskich i zagranicznych kurortów, uczestniczka i organizatorka życia towarzyskiego.

Seria przybliża codzienność, mentalność, sposób widzenia rzeczywistości przez Polki zamieszkujące tereny wszystkich zaborów. Artykuły i rozprawy grupują się wokół kilku głównych wątków tematycznych. Są to: aktywność społeczna i zawodowa Polek, zagadnienia życia codziennego, spędzania czasu wolnego, postawy patriotyczne Polek w okresie powstań narodowych, problematyka kobieca na łamach dziewiętnastowiecznej prasy, portrety literackie kobiet, życie prywatne kobiet z wyższych warstw społecznych – arystokratek, ziemianek i inteligentek, zagadnienia egzystencji kobiet z warstwy robotniczej, chłopskiej i z marginesu społecznego.

Komentarze

Spis treści

Wstęp 7
Nina Kapuścińska-Kmiecik, Obraz dzieciństwa w rozbitej rodzinie na przykładzie korespondencji Władysława, Gabrieli i Petroneli Radolińskich z ojcem Ignacym (1814–1825) 9
Joanna Drozd, Konterfekt Polek – patriotek oczyma Barbary Wachowicz 27
Maja Garlińska, „Panna” Chłopicka. Zaskakująca przemiana w życiu zapomnianej XIX-wiecznej pisarki polskiej Zofii Klimańskiej 39
Karolina Mazur, Kałuża jako symbol małżeństwa z rozsądku. Historia Olimpii, bohaterki powieści J. I. Kraszewskiego „Serce i ręka” 51
Anna Janicka, Postać kurtyzany w literaturze polskiej XIX wieku 63
Mariusz Furman, „Res severa est verum gaudium” kwestie kobiece na łamach piotrkowskiego „Tygodnia” w latach 1873–1905: tematyka i recepcja 75
Bożena Wolano, Wizerunek galicyjskiej nauczycielki na przykładzie Antoniny Machczyńskiej (1837–1919) 91
Jolanta Załęczny, Kobiety uczestniczki, obserwatorki i spadkobierczynie powstania styczniowego 101
Justyna Żak, Kobiety z żyrardowskiej fabryki – bohaterki wielkiego strajku z 1883 roku 115
Elwira Kamola, Odbiór społeczny kobiet z wykształceniem w powieściach Emmy Jeleńskiej z Dmochowskich 127
Katarzyna Burzyńska, Kobiety witrażystki, działające na terenach ziem polskich 141
Monika Nawrot-Borowska, Jak dbać o zdrowie swoje i rodziny? Poradnic- two dla kobiet z zakresu higieny na łamach „Dwutygodnika dla Kobiet” (1880–1885) 155
Lidia Ciborowska, Filantropki i matki – Polki. Kobiety w „Biesiadzie Literackiej” (1913–1914) 183
Karolina Studnicka-Mariańczyk, Działalność dobroczynna i zaangażowanie społeczne Ludwiki hrabiny Ostrowskiej 199
Wojciech Gruchała, Mańka Kalosz wiodąca lud Warszawy na barykady 221
Beata Sadowska, O „pogłębionym kolorycie smutku”, czyli samotność, żałoba, umieranie w życiu i wybranych utworach Elizy Orzeszkowej 239
Anna Szendi, Ogrody Izabeli z Flemingów Czartoryskiej jako odzwierciedlenie ewolucji jej artystycznych aspiracji i poglądów politycznych 249
Anna Radzewicz-Bork, Mickiewiczowskie dziedzictwo. O roli dziewiętnastowiecznych wzorców kobiet 263
Bibliografia – wybór 275

Komentarze