Współczesne dylematy zarządzania rozwojem miast

Opis produktu

Obecnie na całym świecie, i oczywiście także w Polsce, procesy urbanizacji przebiegają pod wpływem globalizacji i postępu techniczno-technologicznego (w tym technik ICT). Jednakże globalizacja jest procesem selektywnym, to znaczy że dokonuje się z różnym natężeniem w różnych punktach przestrzeni. Miasta (struktury miejskie), które mają odpowiednie zasoby wiedzy oraz kapitału (w tym ludzkiego, gospodarczego i społecznego) są miejscami, w których generowane są innowacje.

Te z kolei stają się podstawą budowania przewagi konkurencyjnej miasta oraz jego dynamicznego wzrostu. Ich rozwój wpisuje się wówczas w koncepcję zrównoważonego rozwoju, może też być określany jako rozwój inteligentny.

Tematem przewodnim monografii jest miasto w relacji globalizacja – gospodarka – społeczeństwo – system władzy i zarządzania. Rozważania koncentrują się wokół pytania, co przesądza, że w globalizującym się świecie pewne miasta rozwijają się i odnoszą sukcesy, a inne – mimo wydawałoby się sprzyjających okoliczności – nie nadążają za dynamiką zmian zachodzących w różnych miejscach i obszarach ludzkiej aktywności.

Na gruncie założeń ekonomii instytucjonalnej oraz kapitalizmu kognitywno-kulturowego zaprezentowano rozważania pozwalające na wyjaśnienie, dlaczego dla dynamiki rozwoju miast szczególne znaczenie ma system instytucji warunkujący sprawność zarządzania oraz przedsiębiorczość i kreatywność mieszkańców.

W pracy przeprowadzono również analizę dotyczącą sytuacji polskich miast w kontekście zmian zachodzących pod wpływem procesów globalizacji i transformacji systemowej, problemów ich rozwoju, obowiązujących zasad zarządzania oraz zawarto rekomendacje pod adresem władz publicznych w zakresie systemowych działań warunkujących rozwój miast.

Komentarze

Spis treści

Wstęp 7

1. Idee, teorie, koncepcje, czynniki rozwoju miast 17
1.1. Miasto i jego rozwój 17
1.2. Gospodarka przestrzenna wobec problemu rozwoju miast 23
1.2.1. Teorie lokalizacji 24
1.2.2. Teoria bazy ekonomicznej 37
1.2.3. Efekty zewnętrzne a rozwój miasta 42
1.2.4. Ekonomia instytucjonalna a rozwój miasta 49
1.2.5. Kapitalizm kognitywno-kulturalny a rozwój miasta 65
1.3. Czynniki rozwoju miast 77
1.4. Idee rozwoju miast 85
1.4.1. Idea zrównoważonego rozwoju miasta 88
1.4.2. Koncepcja smart city – miasto przyszłości 96

2. Globalny wymiar rozwoju miast 115
2.1. Procesy urbanizacji, rozwój miast – przyczyny i konsekwencje 115
2.2. Globalizacja i jej wpływ na rozwój miast 123
2.3. Metropolie, obszary metropolitalne, megamiasta 150
2.4. Terytorium i jego rozwój 160

3. Wyznaczniki zarządzania rozwojem miasta 167
3.1. Miasto jako organizacja 167
3.1.1. Cechy miasta jako organizacji 167
3.1.2. Cele i zasoby miasta 171
3.1.3. Elementy otoczenia miasta 176
3.1.4. Miasto jako organizacja publiczna 178
3.2. Zarządzanie w mieście 185
3.2.1. Istota i cechy zarządzania 185
3.2.2. Nowe zarządzanie publiczne 201
3.2.3. Cechy i zasady zarządzania w mieście 210
3.2.4. Metody i instrumenty zarządzania w miastach 213
3.2.5. Analiza relacji kosztów i korzyści jako podstawa w procesie podejmowania decyzji 240
3.2.6. Polityka miejska oraz jej instrumentarium 244

4. Miasta Polski – dylematy rozwoju 253
4.1. Miasta Polski na przełomie XX i XXI wieku 253
4.2. Uwarunkowania prowadzenia krajowej polityki miejskiej 268
4.3. Wymiar miejski w dokumentach planistycznych 277
4.4. Bariery i ograniczenia rozwoju miast w Polsce 307
4.5. Zarządzanie rozwojem miast w Polsce – wybrane elementy 334
4.6. Inteligentne zarządzanie w polskich miastach – wybrane przykłady 346

Zakończenie 359
Bibliografia 373
Summary 405
Spis rysunków 409
Spis tabel 410
Nota o autorze 411

Komentarze