Leksykon zintegrowanego planowania rozwoju

Opis produktu

Konieczność zintegrowanego podejścia do współczesnej polityki rozwoju narzuca potrzebę wprowadzenia do języka naukowego i praktyki planistycznej nowych pojęć, pozostających dotychczas poza bezpośrednią sferą praktyki planistycznej i decyzyjnej lub wykorzystywanych tylko w wąskich ujęciach sektorowych. Szybkie zmiany paradygmatów i koncepcji współczesnego planowania rozwoju zaowocowały rozbieżną interpretacją stosowanych pojęć, wynikającą między innymi z dość dowolnej i różnorodnej lingwistycznej interpretacji terminów wprowadzonych przez liderujące kraje Unii Europejskiej w dziedzinie doskonalenia publicznych polityk na rzecz rozwoju.

Konieczność jednoznacznego rozumienia pojęć i zjawisk jest niezbędnym warunkiem sprawnego procesu planistycznego, wpływa nie tylko na budowanie konsensusu społecznego i podejmowanie trafniejszych decyzji, lecz także na poprawę działania instytucji publicznych, rządowych i samorządowych, odpowiedzialnych za rozwój zrównoważony.

Leksykon jest pierwszym opracowaniem mającym na celu uporządkowanie terminologii związanej ze zintegrowanym planowaniem rozwoju.
Wyodrębniono w nim ponad sto pojęć budzących pewne wątpliwości interpretacyjne oraz zaproponowano sposoby ich rozumienia nawiązujące do najnowszych badań z zakresu teorii rozwoju regionalnego i lokalnego. W publikacji zaprezentowano nie tylko podstawowe znaczenie poszczególnych terminów, lecz także ukazano fundamentalne zasady oraz wyzwania współczesnej polityki rozwoju i pragmatyki planistycznej.

Odbiorcami leksykonu mogą być:
pracownicy samorządowi i rządowi, nauczyciele akademiccy czy studenci, szczególnie kierunków związanych z gospodarką przestrzenną, geografią ekonomiczną, urbanistyką, administracją i prawem, a także nauk z zakresu polityki i zarządzania publicznego. Książka jest również adresowana do szkół średnich ekonomicznych i firm doradczych specjalizujących się w przygotowywaniu koncepcji, planów oraz strategii rozwoju dla jednostek terytorialnych.

Zobacz wypowiedź prof. Markowskiego na naszym kanale YouTube.

Komentarze

Spis treści

Wstęp 9

Leksykon zintegrowanego planowania rozwoju 11
Analizy ekonomiczne, środowiskowe i społeczne w planowaniu przestrzennym 13
Analizy strategiczne w planowaniu 14
Audyt krajobrazowy 16
Budżet zadaniowy 18
Chaos przestrzenny 19
Czasoprzestrzeń miasta – fizyczny i ekonomiczno-społeczny (relacyjny) charakter czasoprzestrzeni 21
Decyzja lokalizacyjna 22
Dezurbanizacja 24
Diagnoza prospektywna 25
Dobra klubowe 27
Dobra kultury współczesnej 27
Dobra prywatne i dobra publiczne 30
Doktryna urbanistyczna 31
Efekty zewnętrzne 33
Elastyczność planowania przestrzennego a elastyczność planu 34
ESPON (European Spatial Planning Observation Network) – Europejska Sieć Obserwacyjna Planowania Przestrzennego 36
Foresight terytorialny (analizy – badania foresightowe) 37
Fundusze strukturalne 40
Gospodarka nieruchomościami 42
Gospodarka przestrzenna 43
Instrumenty (narzędzia polityki) 44
Interes publiczny w planowaniu przestrzennym 46
Internalizacja efektów zewnętrznych 51
Inwestycje (projekty zintegrowane) 52
Inwestycje celu publicznego 53
Inwestycje publiczne 54
Jednostka urbanistyczna 56
Kapitał intelektualny 57
Kapitał ludzki 57
Kapitał społeczny 58
Kapitał terytorialny 60
Karta Ateńska 60
Konflikty przestrzenne, konflikty społeczne 62
Konkurencyjność regionalna (podmiotowa i przedmiotowa) 64
Kontynuacja funkcji 65
Konwergencja i dywergencja społeczno-gospodarcza 66
Krajobraz kulturowy 68
Ład przestrzenny 69
Ład zintegrowany 70
Metropolia 71
Metropolizacja przestrzeni 74
Miejski obszar funkcjonalny, obszar metropolitalny 76
Miękkie przestrzenie 78
Normatywy urbanistyczne 79
Obszar funkcjonalny 81
Obszar strategicznej interwencji 82
Ocena oddziaływania na środowisko 84
Opłata planistyczna 86
Opłaty urbanistyczne 89
Partycypacja 90
Plan ogólny 92
Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne 93
Planowanie nieformalne 95
Planowanie publiczne 96
Planowanie regulacyjne 97
Planowanie społeczne 98
Podatek katastralny 100
Podatek od nieruchomości 101
Podatki majątkowe, podatki rzeczowe, podatki dochodowe 110
Podział i scalanie gruntów 112
Polityka osadnicza 114
Polityka przestrzenna 115
Polityka publiczna 117
Polityka regionalna (polityka rozwoju regionalnego) 118
Polityka urbanistyczna 121
Pozwolenie na budowę 122
Projektowanie urbanistyczne (planowanie urbanistyczne, urban design, town planning) 123
Przeznaczenie terenu 123
Pułapki społeczne 124
Regeneracja urbanistyczna i regeneracja miast 125
Region (geograficzny, administracyjny) 126
Renta budowlana, renta rolna, cena ziemi 127
Rezyliencja układów terytorialnych 129
Rozlewanie się miast 129
Rozwój sustensywny (sustainable development) 131
Rozwój zintegrowany (rozwój ukierunkowany na miejsca) 132
Rozwój zrównoważony 133
Rynek nieruchomości 133
Rynek terenów budowalnych 134
Semiurbanizacja 135
Skutki uchwalenia planu zagospodarowania przestrzennego 136
Spekulacja gruntami 137
Spójność społeczno-gospodarcza 138
Spójność terytorialna. Terytorialny wymiar polityki spójności 142
Strefa zabudowy 144
Strefowanie (zoning) 144
Struktura funkcjonalno-przestrzenna 145
SWOT 149
System planowania przestrzennego 150
Urbanizacja 151
Usługi ekosystemowe 152
Ustalenia planistyczne 154
Walory ekonomiczne przestrzeni 154
Wartość nieruchomości 157
Warunki zabudowy 164
Własność prywatna 165
Własność publiczna 166
Własność samorządowa/komunalna 167
Własność spółdzielcza 167
Własność warstwowa 168
Wspólnota mieszkaniowa 168
Współwłasność 169
Współzarządzanie 170
Wybór publiczny 173
Zarządzanie publiczne 175
Zarządzanie rozwojem lokalnym (terytorialnym) 177
Zasada proporcjonalności w planowaniu przestrzennym 181
Zasady finansowej interwencji w politykach publicznych Unii Europejskiej 182
Zawodność rynków 183
Zawodność władz i instytucji publicznych 184
Zielona infrastruktura 184
Zintegrowana analiza SWOT 185
Zintegrowane planowanie rozwoju 186
Zintegrowane projekty systemowe (ZPS) w pobudzaniu rozwoju obszarów funkcjonalnych 188

Wykaz autorów 191

Indeks 195

Komentarze