Budzi się Łódź…

Opis produktu

Antologia ukazuje zróżnicowany, dynamiczny obraz Łodzi i literatury o niej, w całej rozmaitości gatunkowej oraz estetycznej, począwszy od pierwszych tekstów z połowy XIX stulecia, kończąc na powstałych w przededniu wybuchu drugiej wojny światowej – wydarzenia, które nieodwracalnie zniszczyło to wieloetniczne i wielojęzykowe miasto.

Znajdują się tu utwory o minionej Łodzi pisane nie tylko po polsku, lecz także w jidysz, po hebrajsku, niemiecku i rosyjsku. Znaczna część zamieszczonych w antologii tekstów pozostawała dotąd nieznana współczesnym czytelnikom i jest publikowana pierwszy raz po wielu dziesięcioleciach czy ponad stuleciu od momentu powstania. Ich przypomnienie pozwala wypełnić znaczące luki w panoramie łódzkiej literatury, pokazać jej różnorodność i bogactwo, ale też wydobyć swoistą ewolucję tego piśmiennictwa – od pierwszych opisów miasta powstałego z niczego, szybko, w ciężkiej pracy i na ludzkiej krzywdzie, poprzez nieśmiałe z początku próby uchwycenia jego kolorytu i społecznej specyfiki, po najbardziej dojrzałe dokonania prozatorskie i poetyckie, którym nieprzerwanie towarzyszył bogaty nurt literatury żartobliwej i okolicznościowej.

Rozmowa o książce na łamach łódzkiej “Gazety Wyborczej” – z prof. Krystyną Radziszewską rozmawia Izabela Adamczewska.

Dowiedz się więcej na naszym BLOGU.

Komentarze

Ten post dostępny jest także w języku: angielski

Spis treści

Tomasz Cieślak, Krystyna Pietrych, Wstęp 13

1852–1905
Oskar Flatt
Opis miasta Łodzi pod względem historycznym, statystycznym i przemysłowym 25
Wiktor Dłużniewski
Paweł Łodzia Kubowicz 39
Wyprawa do Ameryki 51
Gabriela Zapolska
Z miasta zbrodni 59
Waleria Marrené-Morzkowska
Wśród kąkolu 71
Autor anonimowy
Pierwszy maj w Łodzi 74
Kuzmicz
Znowu przed tobą stoję w zachwyceniu 78
Mój wujek 80
Demon 82
Czyż nie jest to do przodu krok? 87
Kto jak narzeka? 89
Komu się w Łodzi dobrze dzieje 91
Wincenty Kosiakiewicz
Bawełna 97
Władysław Reymont
Ziemia obiecana 101
Artur Glisczyński
1888-1898 113
Przy pracy 114
Artysta 118
Mańka 119
Łódź… 124
Obywatel z Wólki 126
Majster 127
Stanisław Łąpiński
Tkacz 129
Skaz
***Czy znasz ten gród, gdzie przemysł kipi gwarny 132
Na codzienne nieszczęścia. Lament łódzkiego handlarza 133
Desideria 133
Łódź (parodia) 134
Władysław Rowiński
Julka 136
Lucjan Kościelecki
W suterynach 140
Zofia Błaszczykówna
Na pamiątkę aresztowań w początkach XX wieku 148
Józef Piłsudski
Bibuła 150
Zygmunt Bartkiewicz
Chleb swojski 153
Autor anonimowy
Śmierć prowokatora 167
Wujek Mitia
Maleńki felietonik (Na przypadki dnia) 170
Czy znasz ten gród? 171
Pieśń bałuciarza 172
G G
Łódź 174

1905–1914
Autor anonimowy
Śmierć Kunitzera 177
Stefan Żeromski
Sen o szpadzie 179
Róża 180
Władysław Reymont
Cmentarzysko 184
Autor anonimowy
Oprawcom Łodzi (w rocznicę rzezi) 200
Autor anonimowy
„Bojówka” działa 201
Aleksy Rżewski
Bez pracy i chleba 202
Autor anonimowy
W więzieniu na Długiej 205
Autor anonimowy
W Łodzi na Długiej 206
Autor anonimowy
Do mojego miasta 207
K. Kosaro
Do robotnika 208
Iwan Timkowskij-Kostin
Miasto proletariuszów (Łódź) 210
Zygmunt Bartkiewicz
Na wiecu 230
Złe miasto 233
Kazimierz Laskowski
Lokaut 241
Szczery
Szopka na tle stosunków łódzkich z doby ostatniej… 248
Marian Gawalewicz
Wir 260
Icchok Kacenelson
Regina 264
Mordechai Mendel Gelbart
Ciężka zima 276
Hirsz (Cwi) Milawski
Podróż z Łodzi do Kabcańska 288
Józef Długołęcki
Z doliny łez 299
Zygmunt Ból
Łodzianka 301
Andrzej Strug
Dzieje jednego pocisku 303
Dzień Ubogich, 1911
Józef Czapski, ***Gdy nam jedno słonko 324
Adolf Toruńczyk, Wielki dzień w Łodzi 325
Czułek, Dzień braterstwa w Łodzi 326
Z dna nędzy, czyli dalszy ciąg zapoczątkowanego braterstwa w Łodzi w d. 17/IX 326
Adolf Toruńczyk
Jak Łódź powstała 328
Jan Wolny
Psie miasto 331
M. W. Rudnicki
Na wystawie 334
Władimir Trofimow
Motywy łódzkie 378
Abramele
Zwierciadło łódzkie 381
Autor anonimowy
Ojcowie miasta 397
Antek z Bałut
***Szanowny Panie Rydaktórze! 400
Daktyl
Kraina płócien 402
Wilfried Spectator
Czapka pełna dowcipów z Łodzi i Pabianic 406
Berta Teplitzka
Co pan Zimperlich z Sochaczewa przeżył w Łodzi 409
Autor anonimowy
Strofy o Łodzi i łodzianach 414
Autor anonimowy
Jak stworzono łodzianina 416
[Cz ]
Łodzianka 418
I. W.
Nieszczęśliwe przypadki 421
Wyczyn wielki kupca-chwata 422
Autor anonimowy
Utwory z Trubadura łódzkiego 426

I WOJNA ŚWIATOWA
Fritz Löhner-Beda
Roza, pojedźmy do Łodzi 437
René
Przechadzka ulicami naszego miasta 439
E. von Ludwig
Łódź w ostatnich dniach walki 442
Julian Tuwim
Rym 445
Kronika 445
Aleksander Kraśniański
Szare miasto 450
Irena Tuwim
Nauczycielka 452
Dziecię miasta 453
Podwórze 453
Zofia Wojnarowska
Stefek z Bałut 455

DWUDZIESTOLECIE MIĘDZYWOJENNE
Julian Tuwim
Łódź 467
Parademarsz 469
Lucjan Rudnicki
Odrodzenie 472
Witold Wandurski
Od północy do świtu 477
Gołębiarz 482
Karuzela 483
Joseph Roth
Hotel Savoy 486
Autor anonimowy
Lola Gzyms – łódzka Titine 489
Philipp Kreutz
Na stulecie Cechu Tkaczy w Łodzi 505
Alfred Döblin
Podróż po Polsce 507
Adolf Kargel
Świąteczna pieczeń za pół darmo 515
Borys Pasternak
Rok 1905 518
Julian Starski
Demon „Czarnej Willi” 522
H. Pł.
Lew 530
Władysław Broniewski
Łódź 531
Stanisław Martynowski
„Technika” 533
Bojówka 534
Wiersze z łódzkiego „Uśmiechu”
Pierrot, Oda do łodzianki 536
Meteor, Poetom z łaski swojej 537
Mieczysław Braun
Łódź fabryczna 540
Jak pracują warsztaty 541
Dwa miasta 541
Stanisław Rachalewski
Łódź 542
Ex navicula – navis 543
Apostata 550
Kazimierz Sowiński
Pająk fabryczny 552
Mój ojciec 553
Autor anonimowy
Łódź 555
Marian Piechal
Pomnik 559
Do Łodzi 561
Plac Wolności w Łodzi 562
Tadeusz Peiper
Kronika dnia 563
Szalom Asz
Warszawa 565
Eugenia Hołyszewska
Wiktor w Łodzi (Józef Piłsudski) 590
Fred Belin
Tajemnice Rokicińskiej Manufaktury 596
Jerzy Nałęcz
Trójkąt Baphometa 603
Gustawa Jarecka
Inni ludzie 613
Maria Przedborska
Wśród kominów Łodzi 622
Izrael Rabon
Kino „Wenus“ 639
Bałuty 641
Ulica Nowomiejska 645
Bruno Raymond
Miłość, student a wojna 664
Ucieczka przez błękit nieba 667
Helena Boguszewska
Czerwone węże 672
Włókniarze 674
Lucjan Szenwald
Głos ma robotnicza Łódź 680
Grzegorz Timofiejew
Łódź – bawełniana stolica 687
Hanna Rudawcowa
Śpiew maszyn 689
Anna Świrszczyńska
Przędzalnie 691
Łódź 692
Hanna Ożogowska
Fabryczne kominy 693
Hanna Mortkowicz-Olczakowa
Łódź dzisiejsza 695
Mieczysław Jastrun
Łódź 700
Dom na ulicy Tkackiej 702
Izrael Jehoszua Singer
Bracia Aszkenazy 703
Autor anonimowy
Łódzki zrzęda 709
Antoni Kasprowicz
Ojciec 713
Redukcja 714
Jan Czata
Piłsudski przy kaszcie 715
Halina Stawarska
Przedwiośnie w parku im. Józefa Poniatowskiego w Łodzi w r. 1935 718
Julian Will
Pożegnanie z Łodzią 721
Konstanty Dobrzyński
Zadymiony gród 724
Wiosna w Łodzi 724
Łódź w nocy 725
Katedra łódzka 725
Park Poniatowskiego 726
Na Chojnach 727
Dwa miasta 728
Józef Jeremski
Włókniarze 730
Malkiel Lusternik
Łódź 748
Ludwik Stolarzewicz
Pragnę wiedzy 750
Tadeusz Fangrat
Plac Wolności w Łodzi 753
Władysław Pawlak
Kamienica wielkiego miasta 754
K. H.
Obrazek z wielkiego miasta Łodzi 768
Autor anonimowy
Niedziela nad Lindą 770
Richard Lawin
Niemieccy tkacze z Łodzi – albo jak w dawnej Łodzi bywało 773
Mojsze Berszling
Łódź 775
Perec Opoczyński
Łódzkie ulice 777
Grzegorz Timofiejew
Łódź 781

Bibliografia 783
Spis ilustracji 797
Indeks tytułów 799
Indeks autorów 805

Komentarze

Ten post dostępny jest także w języku: angielski