Opis produktu
Jak działały instytucje kulturalne na emigracji? Jak publikowano wydawnictwa i czasopisma niezależne w kraju, poza cenzurą? Co różniło te dwa niezależne obiegi kulturowe? Kto je tworzył, jakie były ich losy? Jakie stały za nimi idee? O co się spierano? Jaką rolę odgrywała literatura w tych działaniach? Na te i wiele innych pytań odpowiada w książce autor, obecnie profesor w Katedrze Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej UŁ, w czasach PRL-u działacz opozycyjny, w latach 1984-1994 dziennikarz Rozgłośni Polskiej RWE w Monachium. Zebrał tu swoje dotychczasowe badania i doświadczenia w zakresie niezależnej literatury i dziennikarstwa. W dwóch pierwszych częściach publikacji rysuje przemyślany, przefiltrowany przez własne doświadczenia obraz całości – w kraju i na emigracji – otrzymujemy choćby wnikliwą opowieść o paryskiej „Kulturze” i o Radiu Wolna Europa. W trzeciej z kolei części autor przypomina sylwetki kilku twórców i poddaje analizie ich dokonania. Obok pisarzy nie do pominięcia, takich jak Miłosz czy Kisielewski, Konrad Tatarowski przypomina również tych dziś niemal zapomnianych (W. Sułkowski, M. Niemiec). Spory ideowe przywoływane w publikacji – w tym przede wszystkim spór Adama Michnika i Jarosława Kaczyńskiego o Traktat o gnidach Piotra Wierzbickiego – nie należą jedynie do historii i odcisnęły swój ślad również na dzisiejszym obrazie życia politycznego, społecznego i kulturowego.
Więcej o książce na blogu WUŁ
Komentarze
Spis treści
Słowo wstępne 9
Wprowadzenie 11
1. Środowiska twórcze w PRL wobec „realnego socjalizmu” – rekonesans 11
O PRL-u w skrócie 11
Elity twórcze wobec PRL-u 12
Oblicza sprzeciwu wobec komunizmu 14
2. Dziennikarstwo: powołanie czy praca jak wiele innych? 17
Początki profesji dziennikarskiej 18
Mass media w Polsce przed rokiem 1989 20
Transformacja ustrojowa i przekształcenia na rynku mass mediów w Polsce po 1989 r 22
O mass mediach w Polsce po roku 1989 – dygresja krytyczna 24
Część I. Życie literackie na emigracji po II wojnie światowej 27
Wokół pojęcia „literatury emigracyjnej” 29
3. Ostatnie dziesięciolecie literatury emigracyjnej (1982–1992) 33
Uwagi wstępne 33
Od emigracji wojennej do emigracji stanu wojennego 33
Emigracja a kaprysy historii 38
4. Kulturotwórcza działalność Rozgłośni Polskiej RWE 43
Uwagi wstępne 43
Twórcy kultury w RWE 44
Nowojorscy współpracownicy RP RWE 47
Współpracownicy Rozgłośni Polskiej RWE w Londynie 48
5. Paryska „Kultura” wobec RP RWE. Konflikty i współpraca 51
Uwagi wstępne 51
Współpracownicy paryskiej „Kultury” w audycjach RWE 53
Juliusz Mieroszewski 53
Czesław Miłosz 54
Witold Gombrowicz 56
Gustaw Herling-Grudziński 57
Jerzy Stempowski [antenowy pseudonim: Paweł Hostowiec] 60
Józef Czapski 61
Maria Czapska 62
Konstanty Aleksander Jeleński 63
Stefan Kisielewski 63
Leopold Unger 64
6. Polityka wschodnia „Kultury” 67
Początki polityki wschodniej „Kultury” 67
Giedroyc, Mieroszewski, Łobodowski – Różne życiorysy, podobne cele 69
Współpraca w dziedzinie kultury i sztuki 71
Źródła ideowe programu politycznego „Kultury” 72
7. W kręgu Radiowego „Teatru Wyobraźni” RWE 75
Figura Wieszcza w słuchowiskach Rozgłośni Polskiej RWE 76
Kanoniczny wzorzec „Teatru Wyobraźni” RWE 79
8. Reportaż jako dzieło sztuki. O twórczości radiowej Wojciecha Trojanowskiego 85
Sylwetka Wojciecha Trojanowskiego 85
Reportaże podróżnicze 87
Reportaże historyczne Trojanowskiego 88
Ta żołnierska piosenka… 90
Nowa odmiana gatunkowa reportażu – reportaż imaginacyjny 92
Tajemnice artystycznego sukcesu – próba rekonstrukcji 93
Publicystyczno-erudycyjne walory reportaży Trojanowskiego 96
Część II. Nurt kultury niezależnej w PRL 97
Uwagi wstępne 99
Ruchy kontestacyjne na Zachodzie a kultura niezależna w PRL 99
Literacka „Nowa Fala” i studencki ruch teatralny 101
9. Początki niezależnego dziennikarstwa w PRL. Rola „drugiego obiegu” wydawniczego 105
O pojęciu „drugiego obiegu” wydawniczego 105
Zakres i zasięg oddziaływania „drugiego obiegu” 106
Społeczno-polityczne konsekwencje działalności niezależnej prasy i wydawnictw w PRL 107
Podziemna prasa kulturalna i jej znaczenie 109
Modyfikacja ról nadawcy i odbiorcy przekazów „drugiego obiegu” 110
„Drugi obieg” a oficjalna polityka wydawnicza 112
10. Literatura niezależna i prasa podziemna w Rozgłośni Polskiej RWE 113
Uwagi wstępne 113
Literatura niezależna w audycjach Rozgłośni Polskiej RWE 113
Udział pisarzy i publicystów z kraju w audycjach RWE 116
Prasa podziemna w programie Wolnej Europy 117
„Przegląd prasy podziemnej” 120
Prasa podziemna w innych audycjach RWE 124
Polska prasa podziemna w audycjach innych rozgłośni narodowych RWE 125
11. Prasa strajkowa – studium przypadku 127
Model funkcjonowania prasy strajkowej 127
Obieg informacji w czasie strajku 128
Działalność informacyjna o przebiegu i celach strajku 129
Studencka prasa strajkowa 130
Specyfika i tematyka prasy studenckiej w omawianym okresie 131
Pisma z dominacją treści rozrywkowo-żartobliwych 133
Prasa informacyjno-publicystyczna 134
Biuletyn Informacyjny „Strajk” i sprawa Lindy Winsh 138
Sprawy Lindy Winsh ciąg dalszy 140
Część III. Sylwetki pisarzy. Analiza wybranych dzieł 143
12. Traktat o gnidach Piotra Wierzbickiego i jego polemiści 145
Okoliczności powstania Traktatu o gnidach 145
Konteksty historyczne i towarzyskie 146
O pojęciu „gnidy” i „gnidowatości” 148
Wokół Traktatu o gnidach – polemiki 151
Adam Michnik o Traktacie o gnidach 152
Polemika Jarosława Kaczyńskiego 154
Spór o życiorysy czy konflikt aksjologiczny? 155
13. Obraz PRL-u w pisarstwie Stefana Kisielewskiego 157
Zakres i przedmiot rozważań 157
Konstrukcja postaci bohaterów-narratorów w powieściach Kisielewskiego 160
Ideowe i filozoficzne zaplecze powieści Stefana Kisielewskiego 163
Antykomunizm i liberalizm w pisarstwie Stefana Kisielewskiego 166
Realizm jako pisarski program 167
Pisarstwo Kisielewskiego w ocenach krytyków 169
Erotyka w prozie Stefana Kisielewskiego 169
Wątki kryminalne w powieściach Kisielewskiego 172
Błazeńska twarz i historiozoficzny pesymizm 174
14. Arcydzieło literatury wspomnieniowej – Kurier z Warszawy Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Ostatnia misja Kuriera 177
Uwagi wstępne 177
Wartości artystyczne Kuriera z Warszawy 178
Nieheroiczny bohater w heroicznych sytuacjach 181
Ostatnia misja Kuriera. Kilka osobistych refleksji i wspomnień 184
Spotkania w Łodzi i Bełchatowie 186
15. Tadeusz Nowakowski – szkic do portretu 189
16. Czesław Miłosz – poeta zakazany 197
Uwagi wstępne 197
Kilka słów o Zdobyciu władzy Czesława Miłosza 199
Zarys analizy poematu Czesława Miłosza Na trąbach i na cytrze 201
17. Poetyka i emigracja. Przypadek Jacka Bierezina 207
Emigracja jako „sztuka dystansu” 207
Tyle rzeczy Jacka Bierezina 208
Powrót do autentystycznych korzeni 214
18. Witold Sułkowski i jego twórczość 215
19. Nieznośna nieprzezroczystość bytu. Poezja Macieja Niemca 219
Bibliografia 225
Nota bibliograficzna 231
Indeks osobowy 233
Nota o Autorze 243
Komentarze
Opinie
Na razie brak recenzji produktów.