Budowanie relacji z dziećmi
Arteterapia w twórczym rozwoju. Ćwiczenia, warsztaty, projekty dla dzieci i młodzieży to publikacja poświęcona oczywiście arteterapii, ale w ujęciu wyłącznie praktycznym, które jest najważniejsze dla środowiska nauczycielskiego w kontekście warsztatu pracy dydaktycznej. Często przecież jest tak, że w obliczu codziennej walki z tzw. „papierologią” nie ma się czasu, motywacji ani chęci na poszukiwanie inspiracji.
Książka Wiesława i Barbary Karolaków daje nam gotowe, do wykorzystania „tu i teraz”, pomysły na atrakcyjne zajęcia. Autorzy we wprowadzeniu do lektury piszą, że jest ona „odmienna od dotychczasowych”. Rzeczywiście, całkowicie pomija ona teoretyczne założenia arteterapii, a zawiera gotowe konspekty zajęć, warsztatów i wszelkich innych działań, które można podjąć w codziennej pracy dydaktyczno-wychowawczej z dziećmi i młodzieżą.
Jako pedagożka szkolna działająca na polu profilaktyczno-wychowawczym i jednocześnie nauczycielka etyki, uznałam, że prowadzone przeze mnie warsztaty i zajęcia to idealna wręcz okazja do wykorzystania arteterapii. Postanowiłam sprawdzić publikację w swojej codziennej pracy z dziećmi i młodzieżą uczęszczającą do szkoły podstawowej, a co za tym idzie – wypróbować propozycje autorów w praktyce. Zwłaszcza, że mam możliwość pracy w grupie zróżnicowanej wiekowo. Krótko mówiąc – sytuacja wręcz idealna.
Z perspektywy pracy nauczycielki niezwykle ważne jest dla mnie budowanie relacji z uczniami i uczennicami. Dzięki stworzonej między nami więzi jesteśmy w stanie dostrzec więcej w sobie nawzajem. Arteterapia w twórczym rozwoju pozwala na to w 100% dzięki konstrukcji zawartych w niej ćwiczeń.
Jestem fanką wielu pomysłów w niej uwzględnionych, ale zajęcia pt. Moje atuty są absolutnie cudowne. Wykorzystywałam je już kilkukrotnie i za każdym razem osiągam niezwykłe efekty, ponieważ w każdej grupie ćwiczenie wychodzi zupełnie inaczej. I pomimo, iż znam scenariusz już na pamięć, to finał za każdym razem mnie zaskakuje. To ćwiczenie, które można zrealizować w ramach np. 2-godzinnego spotkania z dziećmi lub młodzieżą mającą trudności w obszarze poczucia własnej wartości oraz samoakceptacji. Zjawisko powszechne wśród młodych ludzi, prawda? A jednak w dalszym ciągu wymagające pracy. Zajęcia z wykorzystaniem tego konkretnego scenariusza polegają na poznawaniu siebie, akcentowaniu swoich mocnych stron, zainteresowań czy umiejętności, a dodatkowo sprawiają, że członkowie i członkinie grupy rówieśniczej wzajemnie się integrują. To bardzo budujące dla całego zespołu klasowego. A wszystko to z wykorzystaniem prostych technik plastycznych i relaksacyjnych. Sprawdziłam, przećwiczyłam i zwyczajnie polecam. Zwłaszcza w momencie, gdy zaczynamy pracę z nową klasą, bo może być to element kluczowy dla kierunku rozwoju grupy i przyszłej relacji z nią.
Każde z proponowanych w publikacji zajęć jest opatrzone komentarzem osób biorących w nim wcześniej udział, tzw. refleksją uczestnika/uczestniczki. To wartościowe spostrzeżenia, które już na etapie planowania pracy w określonej grupie wskazują nam sens wykorzystania danego ćwiczenia. Widzimy indywidulane potrzeby, trudności, a także efekty konkretnych działań, co może się z kolei przełożyć na naszą pracę z konkretną grupą. Warto również po zakończeniu określonych zajęć przeprowadzić ich ewaluację, proponując dzieciom i młodzieży podzielenie się w dowolny sposób własną opinią. Z jednej strony daje to poczucie sprawczości uczniom i uczennicom, a dla nauczyciela czy nauczycielki jest cenną informacją zwrotną pozwalającą ulepszyć swój warsztat pracy.
W trakcie pracy z książką poprzez szerokie wykorzystanie arteterapii możemy rozwinąć inne metody pracy, nie tylko z dziećmi i młodzieżą, ale i z dorosłymi.
Mam na myśli chociażby warsztaty z dociekań filozoficznych czy technik relaksacyjnych, których w publikacji nie brakuje. Ponadto zawiera ona świetne pomysły do wykorzystania w trackie prowadzenia zupełnie nietypowych szkoleń rad pedagogicznych, które mogą zintegrować zespół oraz pozwolą na wzajemne poznanie się jego członków i członkiń. Bo wyobraźcie sobie wspólne tworzenie własnych portretów psychologicznych lub bukietów słów opisujących miejsce, w którym się pracujecie. To ważne doświadczenie w kontekście pracy całej szkoły czy przedszkola, ponieważ atmosfera pracy jest kluczowa przy tworzeniu procesu edukacyjnego oraz środowiska wychowawczego dla dzieci i młodzieży.
Arteterapia w twórczym rozwoju. Ćwiczenia, warsztaty, projekty dla dzieci i młodzieży to publikacja z serii „must read”. Pomimo wielu konkretnych i sprawdzonych w praktyce zajęć, może podlegać swobodnej interpretacji, a zawarte w niej propozycje można modyfikować. Można ją śmiało dostosować do indywidualnych potrzeb każdego i każdej z nas. Niezależnie od tego, czy pracujemy z dziećmi i młodzieżą, czy z osobami dorosłymi.
Komentarze
Ten post dostępny jest także w języku: angielski